Pages Navigation Menu

Կիրով Սերգեյ Միրոնի

Կիրով Սերգեյ Միրոնի (1886 -1934), հեղափոխական, այնուհետև՝ խորհրդային քաղաքական ու պետական գործիչ: Ծնվել է Վյատկայի նահանգում, 1904թ. Տոմսկում մտել է ՌՍԴԲԿ (Ռուսաստանի սոցիալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն) շարքերը: 1909 թ. տեղափոխվել է Վլադիկավկազ և երկար տարիներ աշխատել Կովկասում: 1919 թ. Աստրախանի ժամանակավոր հեղափոխական կոմիտեի նախագահն էր, և որպես այդպիսին գլխավորել է բանվորների հակահեղափոխական ապստամբության փորձի ճնշումը՝ գնդակոծության միջոցով: 1920 թ. ապրիլի 28-ին 11-րդ Կարմիր բանակի հետ մտել է Բաքու, որից անմիջապես հետո խաղաղ ճանապարհով Ադրբեջանի խորհրդարանը հայտարարել է Ադրբեջանում խորհրդային կարգերի հաստատումը: Դա Լենին-Աթաթուրք հարաբերությունների ջերմացման և Թուրքիայի կողմից սոցիալիստական դառնալու խոստումների շրջանն էր, ինչին մասնակցում էին նաև կովկասյան թուրք (թաթար) բոլշևիկները, որոնց խոստացվել էր անկախ Խորհրդային Ադրբեջան՝ Թուրքիայի հետ ընդհանուր սահմանով և Կովկասում Ադրբեջանի համար ցանկալի սահմաններով: Բաքվում Կիրովը դառնում է Ռուսաստանի կոմունստական (բոլշևիկյան) կուսակցության Կովկասյան բյուրոյի ԿԿ անդամ, իսկ 1921 թ.՝ Ադրբեջանի ԿԿ ԿԿ առաջին քարտուղար: 1923 թ. Կիրովն ընտրվում է Ռուսաստանի կոմունստական (բոլշևիկյան) կուսակցության ԿԿ անդամ: 1926 թ. նրան ընտրում են կուսակցության Լենինգրադի նահանգային կոմիտեի և քաղաքային կոմիտեի առաջին քարտուղար և կուսակցության Քաղբյուրոյի անդամության թեկնածու: 1933թ. Լենինգրադի մարզի ապստամբական և հակահեղափոխական գործերը քննող «տրոյկայի» անդամ էր՝ գնդակահարության որոշման իրավունքով: 1934 թ. դեկտեմբեր 1-ին սպանվել է: Կիրովի սպանության պատճառների շուրջ շատ հետազոտողներ մինչև այսօր տարակարծիք են՝ անձնական խնդիրնե՞րի, թե՞ Ստալինի կողմից կազմակերպելու հարցում, սակայն նրա սպանությունից ժամեր անց պաշտոնապես հայտարարվել է, որ Կիրովը զոհ է գնացել ԽՍՀՄ-ին թշնամի դավադիրների ծրագրերին: Նույն օրը ԽՍՀՄ Կենտրոնական գործադիր կոմիտեն որոշում է ընդունել ժողովրդի թշնամի տեռորիստների դեմ պայքարելու համար միութենական հանրապետությունների քրեա-կատարողական օրենսգրքերում փոփոխություն անելու մասին: Ըստ փոփոխությունների՝ քննչական մարմինները տեռորիստական ակտերի կասկածանքով մեղադրվողների գործերը քննում էին արագացված կարգով, իսկ դատական մարմինները նույն արագացված կարգով իրականացնում էին որոշումների կատարումները: Ողջ ԽՍՀՄ-ով մեկ ծավալվեցին «օրինականացված ռեպրեսիաները»:

Share