Pages Navigation Menu

Կուլակ, կուլակություն

Կուլակ, կուլակություն – Ռուսական լեզվա- և սոցիո- մշակույթից խորհրդային տարածք «տեղափոխված» բառ է, որը մինչև բոլշևիկյան հեղափոխությունը գործածվում էր որպես վարձու աշխատանք օգտագործող ունևոր գյուղացու բնութագիր, որն իր համագյուղացիներին կախման մեջ էր գցում իրենից և պահում «բռունցքի» (ռուս. «кулак») մեջ: 1917թ. հետո «կուլակ» բառը ստացել է քաղաքական տերմինի իմաստ, նախ` գործածվելով նաև «կուլակություն» ձևով` նշանակելով ա/ ետկապիտալիստական անցումային շրջանի գյուղացիական միջին դաս, բ/ գյուղական վերնախավ, գ/ լայն իմաստով` այլոց վարձու աշխատանքը շահագործողների դաս: «Կուլակ», «կուլակություն» բառերը հետհեղափոխական շրջանի առաջին քսան տարիներին ԽՍՀՄ քաղաքական և վարչական առաջնորդների կողմից գործածվել է նաև «դասակարգ» իմաստով («վերացնել կուլակությունը որպես դասակարգ»)՝ այսպիսով ձեռք բերելով խորհրդային գաղափարախոսության և խորհրդային կարգերի թշնամու կերպարի բնութագրիչ իմաստ:

1928 թ. սկսվեց կուլակության դեմ լայնածավալ քարոզչություն: Կուլակներին մեղադրում էին տեղական իշխանության մարմիններում և կուսակցական բջիջներում չքավորների ընդգրկելուն խանգարելու մեջ: Հաջորդ` 1929թ. արդեն հայտարարվեց Խորհրդային տարածքում կուլակությունը որպես դասակարգ վերացնելու մասին, ինչը հնչեցրեց Ստալինը «Պրավդա» թերթի 1929թ. նոյեմբերի 7-ի № 259 համարում՝ 1929 թվականը հայտարարելով «արմատական փոփոխությունների տարի», մասնավորապես շեշտելով. «Վերջին ժամանակներս մենք կուլակների շահագործողական միտումները սահմանափակելու քաղաքականությունից անցնում ենք կուլակությունը որպես դասակարգ վերացնելու քաղաքականությանը»: Դա նախ և առաջ նշանակում էր կուլակներին զրկել արտադրական բոլոր միջոցներից` հողի վարձակալության իրավունքից, գործիքներից, աշխատուժի վարձակալության իրավունքից, ինչը գործողությունների մեջ հայտնի է «կուլակաթափություն» անունով:

Share